Let jij op wat je op je smartphone doet in een openbare ruimte? Ik hoop het, en ik heb het niet over muziek of series zonder koptelefoon, maar om gevoelige gegevens openbaar te maken. Het blijkt dat veel gebruikers het volledig negeren.
Een paar maanden geleden spraken we met een groep vrienden over de dingen die we zagen op computers van willekeurige mensen in cafés, treinen en vliegtuigen. Sommigen bereidden serieuze zakelijke presentaties voor, anderen bedrijfsrapporten, anderen werkten aan het bewerken van reclameafbeeldingen die van tevoren gevoelige informatie onthulden. En voor het toeval betekende het niet veel, maar ik weet zeker dat er mensen zullen zijn die deze materialen graag van tevoren willen laten zien. Om ze te fotograferen was geen speciale uitrusting of detectivevaardigheden vereist. Computers zijn één ding, maar er zijn nog steeds smartphones. En na de laatste ritjes met het openbaar vervoer ben ik ervan overtuigd dat het probleem daarmee nog groter is. Mensen zonder veel nadenken gebruiken ze op openbare plaatsen zonder veel na te denken over wie kan zien.
Ik heb ooit gezegd dat ik graag zie wat mensen doen op hun smartphones, maar deze gewoonte is ontstaan uit een verlangen om te controleren welke apps ze gebruiken en welke mobiele apparaten ze spelen (wat ik meestal doe als ik op reis ben). Ik ben nooit geïnteresseerd geweest in de inhoud van gesprekken op Messenger of WhatsApp. Als ik de communicator uit puur fatsoen zie, kijk ik weg. Hetzelfde geldt voor e-mails. Maar browsen op sociale media en dating-apps is nog maar het begin. Een paar haltes verder zie ik iemand een aanbieding plaatsen op een populaire advertentiewebsite (hopelijk de ski’s snel verkopend) met een contactpakket. Nogmaals, iemand laat je wachtwoord meteen zien aan de site waarop je inlogt (goed dat ze worden opgeslagen in de wachtwoordaggregator, minder goed dat je het onthult voordat je het kopieert). Ik flash ook bank-apps, waar geen gegevens ontbreken. Ik ben ook blij dat de dame erin is geslaagd een extra simkaart te bestellen (deze rekening is trouwens erg hoog)! En hoe meer ik naar de schermen van willekeurige mensen tuurde (starde, niet staarde), hoe meer ik verbaasd was dat ze al deze problemen zonder stress afhandelden, ongeacht het feit dat ze op sommige plaatsen toch zeer gevoelige gegevens vertoonden. Plots blijkt dat je geen speciale stalker hoeft te zijn om de naam van de passagier te achterhalen; na het toevoegen van een opmerking op Facebook kun je deze gegevens immers zonder problemen zien.
Ik weet niet in hoeverre er een gebrek aan gevoel voor dreiging is, hoeveel gebrek aan verbeeldingskracht, en in hoeverre… gewoon onwetendheid over hoeveel gegevens per ongeluk op zo’n plaat worden gegeven aan willekeurige waarnemers wiens bedoelingen misschien zijn verschillend. Ik zei al dat ik af en toe met het openbaar vervoer gebruik, niet elke dag, maar dat gedrag vooral op mijn smartphone observeer… Ik praat bij met RSS of speel gewoon. Ik ben er echter van overtuigd dat als je het dagelijks zou gebruiken, je niet zou aarzelen om op zoek te gaan naar een polarisatiefilter (of, als je dat liever hebt, een privatiseringsfilter). Ik zie ze vaak in Aziatische metropolen, steeds vaker met het vliegtuig op langere routes; hier lijken ze echter nog steeds een onderschat apparaat. Misschien is het tijd om er meer over te gaan praten?
… of gewoon om het bewustzijn te vergroten en mogelijke gevaren te communiceren?
