Deze legende is stevig geworteld in de massacultuur. Bovendien gaf een wijdverbreid geloof aanleiding tot het spreekwoord: “Verstop je hoofd in het zand, zoals een struisvogel.” Het gaat over de vreemde manier waarop deze grote vogel gevaar moet ontwijken. Om de een of andere reden rennen struisvogels liever niet weg, maar steken ze gewoon hun kop in de grond. Maar als je een beetje over dit feit nadenkt, begint het meteen vreemd te lijken. Hebben deze vogels echt dit gedrag? Waarom is het geconditioneerd of hoe gedragen ze zich dan bij gevaar?
♥ OP THEMA: Pratende papegaai: welke vogels spreken, leer je gemakkelijker en hoe leer je spreken.
Is het waar dat struisvogels hun kop in het zand steken?
Struisvogels vallen duidelijk op tussen hun gevederde tegenhangers. Grote vogels kunnen niet vliegen en vertrouwen alleen op hun krachtige poten. Maar wat doen ze bij gevaar? Op internet kun je veel foto’s van struisvogels vinden in een zeer onaangename vorm: de rug is verhoogd en het hoofd is verlaagd, alsof het in de grond is begraven. En cartoons maken deze mening populair, je kunt je in ieder geval de Sovjet “Wings, Legs and Tails” herinneren of de Amerikaanse animatieserie Jungle Cubs, die was gebaseerd op Kipling’s “The Jungle Book”.
De frase “hoofd in het zand verstoppen” verwijst alleen naar het gedrag van struisvogels, die worden vergeleken met besluiteloze mensen die het probleem liever niet zien. En deze uitdrukking is verre van nieuw. Zelfs Dostojevski schreef in zijn roman The Double uit 1846: “Hij verkwist van schaamte en begroef zijn zegevierende hoofd in de krant, voor precies hetzelfde doel als een struisvogel, achtervolgd door een jager, zijn kop in het hete zand verbergt.” En er wordt aangenomen dat het begin van deze legende het werk was van de Romeinse historicus Plinius de Oudere. In zijn Natural History schreef hij rechtstreeks over struisvogels: “Hun domheid is niet minder opmerkelijk; hoewel zijn lichaam groot is, stellen ze zich voor dat door het hoofd en de nek in de struiken te verbergen, ze het hele lichaam onzichtbaar zullen maken.” Daarom richtte de Romein zich op de lage intellectuele vermogens van vreemde vogels. Let op: dit zijn de in het origineel aangegeven struiken. Bij het vertalen en interpreteren van de tekst verscheen heet zand in plaats van planten. Maar Plinius zelf is duidelijk niet verantwoordelijk voor het verschijnen van de mythe.
Als we naar struisvogels kijken, is het gemakkelijk om alle externe absurditeit van deze vogels te vervangen. Ze hebben vreemde verhoudingen van lichaamsdelen en kunnen helemaal niet vliegen. Maar struisvogels zetten hun gebreken met succes om in voordelen. Een lange nek en grote ogen maken het dus mogelijk om een naderend roofdier op grote afstand te zien. En krachtige lange benen helpen om aan gevaar te ontsnappen. Bijna niemand zal de vogel inhalen, die met een snelheid tot 65 km / u rent. Zelfs als de strijd plaatsvindt, zullen de enorme klauwen op zijn benen een uitstekend verdedigingswapen worden.
Het is duidelijk dat de natuur struisvogels een belangrijk instrument heeft gegeven voor zelfbehoud. De save-optie door je kop in het zand te steken ziet er dan heel vreemd uit. Denkt de vogel echt dat hij het niet zal merken? Zo’n groot lichaam valt duidelijk op. Toegegeven, een van de belangrijkste struisvogeljagers is een cheeta, waaraan je moeilijk kunt ontsnappen. Struisvogels proberen zich soms te camoufleren, maar duidelijk niet door hun kop in het zand te steken.
En als Plinius er niets mee te maken had, wat was dan de basis voor de opkomst van de massale hoax? Experts van de San Diego Zoo zien reden in een van de gekozen tactieken om een struisvogel te camoufleren in geval van gevaar. De vogel hurkt op de grond en strekt zijn kop en nek erboven. De gelijkenis van de kleur van het lichaam van de struisvogel met de grond helpt de vogel om op te gaan in het oppervlak en de vijand te misleiden. Volgens een andere versie werd het verschijnen van de mythe vergemakkelijkt door het gedrag van de struisvogel: deze vogels slikken kleine kiezelstenen en grind in om hun spijsvertering te bevorderen.
En BBC-wetenschapsjournalist Charlotte Corny gaf hem een verklaring voor deze mythe. Om eieren te leggen, graven struisvogels gaten, waar ze toekomstige nakomelingen verbergen. En zodat de eieren gelijkmatig worden verwarmd, draait de vogel ze. Om dit te doen steken struisvogels hun kop in een gat. En zo’n basis zou wel eens de basis van een legende kunnen worden. Journalist Stephen Lovgren heeft een soortgelijke mening. In zijn materiaal voor National Geographic merkt de auteur op dat struisvogels vaak gewoon hun hoofd laten zakken om te zien of een roofdier zich in een struik of gras heeft verstopt. Met opgeheven hoofd kun je duidelijk zien wat er ver weg gebeurt, maar niet van dichtbij. En langdurige observatie van de struisvogel stelt je alleen in staat om te zien hoe de vogel periodiek zijn hoofd laat zakken, met name bij een drinkplaats.
Zie ook:
